Een stadje van geschiedenis en genot; Weesp stond bekend om haar genotsmiddelen zoals bier en jenever. Er waren een tiental brouwerijen en zo’n zestig jeneverstokerijen waar een groot deel van de bevolking in werkzaam was. Deze twee ambachten verdwenen voor geruime tijd uit het stadsbeeld totdat ze in februari 2020 weer terugkeerden.

Amper een kwartiertje met de trein vanuit onze hoofdstad en je arriveert in het fraaie Weesp, een stadje langs rivier de Vecht met grofweg 20.000 inwoners. Lopend over rode klinkerstraatjes – aan de ene kant karakteristieke huisjes met prachtige daken en aan de andere kant het stromende water van de Vecht – kom je binnen no-time in het hart van de stad aan. Een traditionele ophaalbrug staat te pronken aan het begin van het centrum.

Authentieke alcohol

Wie zijn weg vervolgt langs de kade bereikt al snel de Sint-Laurentiuskerk. Tegenwoordig doet dit prachtige bouwwerk aan de Herengracht geen dienst meer als gebedshuis, maar kun je hier terecht voor authentieke alcoholische versnaperingen. De Wispe Brouwerij brouwt hier in massieve ketels allerlei soorten bier. Naast de bierbrouwerij bevindt zich Anker Weesp, de kleinste jeneverstokerij van ons land – en daarmee van de wereld want jenever is een typisch Nederlands product. Christian Pfeiffer maakt hier gebruik van kleine ketels en een stookketeltje om jenever te maken naar een eeuwenoud en traditioneel recept uit Weesp.

Jitze Vellenga, samen met zijn broers Jerrit en Remko eigenaar van de brouwerij, vertelt honderduit en gepassioneerd over de weelderige historie. Al eeuwenlang wordt er in de stad bier gebrouwen en jenever gestookt. Op de plek van Wispe stond vroeger al een jeneverstokerij. Later werd het een kerk en nu is de oude functie van het pand dus weer hersteld. Het opbouwproces van de brouwerij heeft dik vijf jaar geduurd en liep mede vertraging op door een brand in de torenspits in november 2016. “Het is heel wonderlijk dat de torenspits tegen de wind in naar voren viel. Als hij naar achteren was gevallen, was het einde verhaal geweest voor het gebouw”, vertelt Pfeiffer. “Chris denkt dat het de hand van God is geweest!” vult Vellenga glimlachend aan.

^{Een oud en bekend gedicht uit Weesp}

Leven in de brouwerij

Om de hoogte van het voormalige kerkgebouw te benadrukken, hangen er spiegels aan het plafond. Alle spullen zijn op maat gemaakt in de art-decostijl van de jaren ’30. De kleuren groen en wit voeren de boventoon, gecombineerd met hout. Wanneer je een vers getapt biertje komt proeven, kun je plaatsnemen in het proeflokaal, op het terras of op het balkon. “Op het balkon zit je het mooist en heb je goed uitzicht op het proeflokaal en de brouwerij”, voegt Vellenga toe. Wanneer het weer mag, wil Wispe ook rondleidingen en brouwworkshops aanbieden om het plaatje compleet te maken. Dat is sinds de opening in 2020 nog niet mogelijk geweest.

Ondanks de ongelukkige openingstijd vlak voor de pandemie geeft Vellenga aan alleen maar positieve reacties te krijgen. Er wordt gesproken over meer dan alleen een café, namelijk een unieke locatie waar de geschiedenis tot leven komt. Ook blijkt het bijzonder, vult Pfeiffer aan, dat de gemeente de jeneverstokerij toestaat. Het stoken van jenever valt in een bepaalde hoge milieucategorie. “In een andere gemeente hadden we naar het industrieterrein gemoeten, maar op deze kleine schaal wilde de gemeente Weesp het wel toestaan. Ook omdat ze meedachten over het behouden van het historische verhaal”, vertelt Pfeiffer, af en toe kijkend naar zijn nieuwste brouwsel in de ketel. Hij is aan het experimenteren met jenever van boekweit. “Ik wil graag boekweitjenever maken. Het begint eindelijk een beetje te worden zoals ik hoopte!”

Financieel gezien is het momenteel best lastig, want de brouwerij ontvangt daarin geen steun van de overheid. Al hebben ze een webshop en mag de winkel wel openblijven. Het is een klein en gezellig plekje, naast de stookketels van Pfeiffer, waar je allerlei biertjes, jenevers en likeuren kan kopen. Het nieuwste biertje ‘Gefelicivaccineerd’ is een tripel uit 2021 waar mensen mee kunnen proosten nadat ze gevaccineerd zijn tegen het coronavirus. Vellenga: “Een biertje om te vieren dat het licht aan het einde van de tunnel in zicht is. Die verkocht echt als een malle, heel leuk.”